-
1 ἐξ-ελίσσω
ἐξ-ελίσσω, att. ἐξελίττω (s. ἑλίσσω), 1) auseinander-, entwickeln, entfalten; περιβολὰς σφραγισμάτων Eur. Hipp. 864; übertr., ϑεσπίσματα Suppl. 141, deuten; λόγον, erzählen, Ion 397; bes. vom Heere, τὴν φάλαγγα, entwickeln, Xen. Hell. 4, 3, 18 Cyr. 8, 5, 15, die hinteren Treffen vorrücken und in die Front der Schlachtordnung einrücken lassen; Plut. Aemil. 17 u. oft; von der Flotte, Pol. 1, 51, 11. – 2) schnell bewegen (s. simplez); ἴχνος ποδός, vom Reigentanz, Eur. Tr. 3; χορόν, χορείαν, Sp.; τὸν αὑτῆς κύκλον ἐξελίσσει (σελήνη), vollendet seinen Kreislauf, Plut. Is. et Os. 42; – ἑαυτόν, entwischen, Ael. H. A. 3, 16; öfter auch ohne ἑαυτόν. Dah. τὴν τάφρον, um den Graben schwenken, Plut. Pyrrh. 28; ἐπὶ δεξιὰ ἐξ., sich rechtshin wenden, durch περιστρεφόμενος erkl., Cam. 5; sich zurückziehen, Timol. 27.
-
2 εξελισσω
атт. ἐξελίττω (aor. ἐξείλιξα)1) разворачивать, разматывать(περιβολᾶς σφραγισμάτων Eur.)
2) развертывать(ὅ κύκλος ἐξελιττόμενος Arst.)
; преимущ. воен. развертывать, располагать по фронту(τέν φάλαγγα Xen.)
3) med. развертываясь описывать(ὅ κύκλος ἐξελίττεται γραμμήν Arst.)
4) делать поворот, поворачиваться(ἀπὸ τῶν εὐωνόμων παρὰ τέν γῆν Polyb.; ἐπὴ δεξιά Plut.)
5) огибать, обходить(τέν τάφρον Plut.)
6) вращатьἴχνος ἐ. ποδός Eur. — кружиться в пляске;
τὸν κύκλον ἐ. и ἐξελίττεσθαι κατὰ κύκλου Plut. — совершать круговорот7) гонять вокругἐ. τινὰ κίονος κύκλῳ Eur. — гоняться за кем-л. вокруг столба
8) воен. выводить(τέν δύναμιν τῶν στενῶν Plut.)
9) воен. уходить, отступать(εἰς πεδίον Plut.)
10) развивать, раскрыватьἐ. λόγον Eur. — рассказывать
11) разъяснять, истолковывать(θεοῦ θεσπίσματα Eur.)
-
3 ἐξελίσσω
A unroll, unfold,περιβολὰς σφραγισμάτων E. Hipp. 864
;ταρσούς Aen.Tact.29.8
; : metaph., unfold, θεσπίσματα, λόγον, E.Supp. 141, Ion 397;θεῖον νόμον Porph. Marc.26
;οὐδ' ἄρα [τὸν αἰῶνα] ἐξελίξεις Plot.3.7.6
;προσελθοῦσα ἡ πηλικότης ἐξελίττει εἰς μέγεθος τὴν ὕλην; Id.2.4.9
:—[voice] Pass., ὁ.. κύκλος.. ἴσην ἐξελίττεται γραμμήν is unrolled so as to form a line, Arist.Mech. 855a29, cf. Pr. 914a30, HeroAut.25.3.2 of any rapid motion, ἴχνος ἐ. ποδός evolve the mazy dance, E.Tr.3;χορείαν Aristid.1.97
J.; ἐ. τινὰ κύκλῳ hunt one round and round, E.HF 977; ἐ. κύκλους περί τινα wheel in circles round him, Hld.5.14; ἐ. τὸν αὑτῆς κύκλον [ἡ σελήνη] Plu.2.368a; of the hare,δρόμον ἐ.
double,Arr.
Cyn.17.3:— [voice] Pass., - ιχθῆναι τοὺς ἑλιγμούς ib.21.3; wheel about,ἐπὶ δεξιά Plu.Cam. 5
, cf. Tim.27: c. acc. loci, τοὺς κόλπους ἐ. follow the windings of the bays, App.BC5.84;ἐ. τὴν τάφρον Plu.Pyrrh.28
.b intr. in [voice] Act., Arr.Cyn.25.2;ἐξελίττει τῇ καὶ τῇ Ael.NA13.14
(also ἐ. ἑαυτόν escape, ib.3.16); of ships,παρὰ τὴν γῆν -ξασαι διέφυγον Plb.1.28.12
, cf. 1.51.11.3 evolve, in [voice] Pass.,ζωὴ ἐξελιττομένη εἰς τέλος Plot.1.4.1
;ὅσα τὰ πολλά, τοσαῦτα τὸ ἕν, ἀφ' οὗ ἐξελίττεται Dam.Pr.4
.II as military term, = ἀναπτύσσειν, extend the front by bringing up the rear men, deploy,τὴν φάλαγγα X.Cyr.8.5.15
, HG4.3.18;ἐξελίττεται ὁ στίχος Id.Lac.11.8
.b countermarch, Ascl.Tact.10.13, etc.c generally, manoeuvre, Arr.Tact.25.6:—[voice] Med. or [voice] Pass., ib.16.8.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐξελίσσω
См. также в других словарях:
εξελίσσω — (Α ἐξελίσσω, αττ. τ. ἐξελίττω) με αλλεπάλληλες μεταβολές μετασχηματίζω κάτι («η βιομηχανία εξελίχθηκε ραγδαία») νεοελλ. μετατρέπομαι, αλλάζω («ἐξελίσσεται σὲ λαμπρὸ ἐπιστήμονα») αρχ. 1. ξετυλίγω, ανοίγω («ἐξελίξας περιβολὰς σφραγισμάτων», Ευρ.) 2 … Dictionary of Greek
